Tema programo | Themenprogramm

Druckversion | Presebla versio

provizora | vorläufig

Ĉefkongreso
Hauptkongress
Postkongreso
Nachkongress

La programeroj okazos parte en Esperanto kaj parte en la germana. La respektiva lingvo estas indikita per flageto.
Die Veranstaltungen finden teils auf Esperanto, teils auf Deutsch statt. Die jeweilige Sprache wird durch eine Flagge angegeben.

Prelegoj | Vorträge

diskutoj     ▼ trejnadoj     ▼ diversaĵoj

Pascal Dubourg Glatigny

estas CNRS-profesoro (Franca nacia esplorcentro) ĉe la Altlernejo pri Sociaj Sciencoj en Parizo. Li aktuale direktas la ciferecan publikigadon de la arkivaĵo de Lucien Péraire pri la bicikla mondvojaĝo de tiu laboristo esperantisto (1928–1932) kaj kunordigas la retejon militrakonto pri Esperantistoj ĉirkaŭ la Dua Mondmilito (https://mondmilito.hypotheses.org) kaj la bibliografion pri esperanto-historio (https://hal.archives-ouvertes.fr/ESPERANTO-HISTORIO).

Eliri la militon: esperantistaj voĉoj en post-milita Germanio
Heraus aus dem Krieg: Stimmen von Esperamto-Sprechern im Nachkriegs-Deutschland

En la tuj postmilita periodo estas preskaŭ neeble publike paroli pri estinta rezistado al naziismo en Germanio. Ankaŭ eksterlande la temo estas apenaŭ aŭdebla. Des pli interesa kaj eskternorma estas la iniciato de du esperantistoj kiuj klopodis diskonigi sian historion kaj sperton al la mondo. La socialisto Hermann Wagner (1904–?) kaj la komunisto Hermann Theobald (1892–1972), du laboristoj persekutitaj de Nazi-reĝimo, sentis en la jaroj 1947–1948  la neceson esprimiĝi antaŭ la monda esperantistaro. Ili kolektis informojn pri la kontrolo de germana socio, pri la internaj reprezalioj, pri la kontaktoj kun eksterlando, pri ies iniciatoj rezisti la nazi-diktaturon. En postmilita mondo ili volis kontraŭstari la facilan ideon, ke en la agresinta lando ĉiuj  aprobis la barbaran imperiismon. 

Ilona Koutny

naskiĝis kaj edukiĝis en Hungario, studis kaj instruis dum jardeko en la Esperanto-fako de Eötvös-Universitato (HU). Ekde 1997 vivas en Pollando kie ŝi gvidas la hungarologian katedron en la Universitato Adam Mickiewicz en Poznano (AMU, PL) kiel profesoro kaj fondis la internaciajn postdiplomajn Interlingvistikajn Studojn antaú 25 jaroj. En 2022 sukcesis startigi ankaú la surlokajn magistrajn studojn en kombino kun informmastrumado en la angla por internacia studentaro.

Esplorterenoj: post komputa lingvistiko (parolsintezo), internacia kaj interkultura komunikado, lingvo kaj kulturo, esperanta gramatiko kaj leksikografio (pretigis kelkajn vortarojn). Estis membro de AdE kaj profesoro de AIS.

ikoutnyatamu.edu.plhttp://www.amu.edu.pl/~interl/

Interkultura komunikado en Esperanto
Interkulturelle Kommunikation in Esperanto

La aŭtoro prezentas larĝan aliron al kulturo de eksteraj kaj ĝis internaj elementoj, de simboloj kaj kutimoj tra artoj kaj iliaj perantoj ĝis la pensmaniero. Ŝi difinas faktorojn de interkultura komunikado kaj de interkultura kompetento, fokusiĝas al la lingva flanko kiu povas kontribui al la (ne)sukcesa komunikado, sed ne preterlasas la kulturajn diferencojn kiuj karakterizas ankaú Esperantion kaj povas kaŭzi problemojn.

Diversaj situacioj estas analizataj el lingvistika, psikologia kaj sociologia aspektoj: 1) kiam denaska parolanto interkomunikas kun nedenaska parolanto de tiu lingvo; 2) la rolon de komununa nedenaska lingvo plenumata per la angla kiel lingvafrankao (ELF) por alveni al 3) la alternativa lingvo Esperanto, kreita por interkultura komunikado. Ĝiaj ecoj – neŭtraleco, fleksebleco, travidebleco, kultura inkluziveco – estas analizataj, kiel ili helpas la egalrajtan komunikadon. 

Esperanto kaj la angla por nuntempaj esperantologoj kadre de universitataj studoj
Esperanto und Englisch für heutige Esperantologen im Rahmen universitärer Studien

La angla kaj Esperanto ofte estas prezentataj kiel kontraŭuloj. Ĉu ili povas tamen kune disponigi sciojn kaj kapablojn bezonatajn en la nuntempa labormerkato por junuloj? La prelego komparas la rolon de la du lingvoj en diversaj terenoj, esploras ilian lingvan, kulturan kaj psikan flankojn en la internacia kaj interkultura komunikado. Surbaze de tio estas fonditaj en 2022 la unikaj magistraj studoj pri interlingvistiko en AMU (Adam Mickiewicz Universitato, en Poznano, Pollando) kadre de la studdirekto pri lingvistiko kaj informmastrumado por internacia studentaro. Jen la unuaj spertoj.

Ziko van Dijk

estas germana esperantisto de 1988 kaj laboris por Universala Esperanto-Asocio kiel arkivisto. La historiisto vivas de longa tempo en Nederlando kaj okupiĝas interalie pri lingvistiko kaj disvastigo de scio.

Reta prelego | Virtueller Vortrag
Ni ja ne atendis vidi teruraĵojn pri kiuj oni tiom parolis
Wir erwarteten ja nicht, Gräuel zu sehen, über die so viel gesprochen wurde

Germanaj kongresoj kutime havas internaciajn gastojn, kaj internaciaj kongresoj kutime havas germanajn kongresanojn. Foje la lokaj kondiĉoj ne estas idealaj, foje la internaciaj. Ĉu oni povas organizi „normalan“ kongreson en „nenormala“ politika situacio? La prelego rerigardas al Universalaj Kongresoj en Germanio kaj la kvereloj parte movadaj, parte pli seriozaj.

Roland Schnell

Jahrgang 1953, hat Esperanto noch als Schüler durch das legendäre "Esperanto programita" gelernt und war in den 1970er Jahren aktiv bei der inhaltlichen Gestaltung des "Internacia Seminario" und anderer Jugendtreffen. Nach dem Umzug nach Berlin kümmerte er sich um die Werbung für Esperanto in der "Villa Kreuzberg" und die 1990 anstehende Zusammenführung der Esperanto-Verbände in Ost und West. Berufliche Belastungen bedingten einen Rückzug aus der aktiven Esperanto-Arbeit. Seit einigen Jahren ist er im Vorstand der Esperanto-Liga Berlin-Brandenburg e.V. und kümmerte sich um den Internet-Auftritt.

Publika evento | Öffentliche Veranstaltung
Der Landesherr lässt zum Esperanto-Vortrag bitten
La landa reganto invitas al Esperanto-prelego

Im Januar 1911 wurden die Honoratioren des Herzogtums Braunschweig zu einem Vortrag über Esperanto gebeten. Der Herzog Johann Albrecht zu Mecklenburg hatte hohe Beamte, Militärs und Vertreter von Schulen ins Schloss eingeladen, wo sie nicht nur einen Vortrag von Dr. Ernst Kliemke, Direktor der Ostafrikanischen Eisenbahn anhören, sondern auch über Erfahrungen mit Esperanto in Braunschweig berichten konnten. In der Drogisten-Akademie hatte der Gründer Eduard Freise schon 1905 Esperanto-Kurse eingerichtet. Kliemke war wegen verschiedener Veröffentlichungen in deutscher Sprache zum Nutzen von Esperanto, etwa für den Kaufmann, bekannt, wobei er Erfahrungen aus seinem Berufsleben einfließen ließ.

Die Veranstaltung beim GEK findet in dem wiederaufgebauten Teil des historischen Schlosses statt, wo das Schlossmuseum einen Eindruck vermittelt, wie es Kliemke erlebt haben mochte, als er bei Herzog Johann Albrecht und seiner Gattin  Elisabeth zu Stolberg-Roßla zum Abendessen geladen war. Auf speziellen Wunsch der Herzogin wurde nach den vielen Sachinformationen auch ein Gedicht "Mir träumte von einem Königskind’" von Heinrich Heine in der Übersetzung von Ludwig Zamenhof vorgetragen. Die Veranstaltung 2023 orientiert sich am historischen Ablauf.

Detlef Haußner

Mi naskiĝis 1958 en Darmstadt/Germanio kaj eklernis E-on kiam mi havis 16 jarojn. Mia unua Esperanto-renkontiĝo okazis en Marina di Massa, kaj de tiu tempo mi daŭre membris en Germana Esperanto-Asocio. Mi studis geografion kaj biologion por iĝi instruisto sed ne sukcesis atingi postenon. Trovinte laboron en Stuttgart kiel oficisto kaj post la reveno al Darmstadt mi fariĝis sociallaboristo.

Jam dum la studado komenciĝis la aktivecoj pri ĝemeliĝoj. 1983 niaj nederlandaj geamikoj ekvekis nin kaj ekde tiu tempo mi kaj mia edzino multe ĝuis tiun movadon per interŝanĝoj kun niaj ĝemelurbaj geamikoj. Intertempe ni vizitis sep diversajn ĝemelurbojn kaj kontaktis aŭ renkontis geamikojn el plimultaj aliaj. Kiam ni partoprenas UK-on ni regule organizas aperitivon por niaj geamikoj.

Esperanta araneaĵo – la sistemo ĝemelurba laŭ la ekzemplo de Darmstadteblecoj por aktivecoj de lokaj grupoj
Esperanto-Spinnennetz – das Partnetstadt-System nach dem Beispiel Darmstadt
Möglichkeiten für Aktivitäten örtlicher Gruppen

Post la dua mondmilito multaj komunumoj serĉis t.n. ĝemelurbojn por certigi la novan pacon per amikeco inter la enloĝantoj.

Darmstadt situas en centra Germanio kaj pro multaj eksteraj rilatoj havas 16 ĝemelurbojn.
En la jaro 1983 la nederlanda komunumo en la ĝemelurbo Alkmaar vokis por revivigi la rilatojn, kaj ekde tiam esperantistoj havis bonegajn amikajn rilatojn al geesperantistoj en la ĝemelurboj kaj per oftaj renkontiĝoj inter la ĝemelurba triangulo Alkmaar-Darmstadt-Troyes ili persone ligiĝis. Intertempe pligrandiĝis tiu aranetretsimila sistemo kaj ankaŭ boĝemelurboj aldoniĝis al tiu familio de esperantistoj.

Kvankam nia kvinopo estas ŝajne malgrava kaj malgranda grupo en nia urbo ni tamen multe reklamas. Neniu alia grupo en la urbo provizas pli multajn kontaktojn al aliaj ĝemelurboj ol ni – dank' al nia komuna lingvo. Dum kongresoj ni provas renkontiĝi kaj ni feliĉe ankaŭ ne suferis dum la epidemio, ĉar ni regule kunvenas ĉiun semajnon en familia rondo per novaj komunikiloj.
Enrigardu en la vivon de ĝemelurba movado laŭ la Darmstadta ekzemplo.

Guido Brandenburg

naskiĝis en esperantista kaj fervojista familio kaj mem laboris kiel inĝeniero pri sekuriga tekniko ĉe la Germana Fervojo. Ekde 2014 li aktivas en diversaj funkcioj en nacia kaj internacia organizoj de Esperanto-fervojistoj.

Amikeco inter varvagonoj (?)
Freundschaft zwischen Güterwagen (?)

Koncedite – dum mi mem ankoraŭ hezitas paroli pri sociaj ligoj inter transportrimedoj, la reklamo-sekcio de la Germana Fervojo evidente ne havas skrupulojn kaj ofertas grupon de ok pli-malpli serioze rigardantaj trakveturiloj kiel „la malgrandan ICE kaj liajn amikojn“ (por pli ol tri-jaruloj, kontraŭ 35,30 €). Do kial sub la titolo „amikoj tutmonde“ ne raporti al fervojamikoj pri la enkonduko de nova interliga sistemo por varvagonoj?

Kiam el ĉaroj fariĝis vagonoj kaj  ilin tiris ne plu ĉevaloj sed pli fortaj vapormaŝinoj, ja necesis ilin iel kupli por formi trajnkompleton. Post elprovo de diversaj malavantaĝaj solvoj meze de la 19-a jarcento la fervojoj enkondukis la ŝrauban kuplilon el hoko kaj ŝeklo laŭlonge reguleblan per ŝraŭbo. Ĝi estas normita kaj ĉe varvagonoj ĝis hodiaŭ ankoraŭ preskaŭ senŝanĝe vaste aplikata en Eŭropo.

La klopodoj ripete fiaskis, anstataŭigi tiun nun pli ol 170 jarojn aĝan rimedon por kompili trajnkompleton per io pli eleganta, malpli temporaba kaj ne tiel postulema al homa forto: tro kosta, tro longdaŭra, tro ambicia.

Nun la plano fine realiĝu kaj helpu al la fervojo en la konkuro kun la surstrata vartrafiko. Ĝis 2030 la fervojoj en Eŭropa Unio kaj la fervoja industrio volas ekipi 450.000 varvagonoj per aŭtomata kuplilo, kiu ne nur simple kunigas la vagonojn, sed solvante tutan faskon da problemoj efektive revolucios la fervojan vartrafikon.

Yves Nevelsteen

(1974-BE) estas tradukisto, eldonisto kaj volontulo ĉe Flandra Esperanto-Ligo kaj Esperanto Valonio. Yves flue parolas la nederlandan, la francan, la anglan kaj iom la germanan. Esperanton li eklernis en 1989. Li estas iama prezidanto de Flandra Esperanto-Junularo (2004 ĝis 2007), estrarano de E@I (2007-2009) kaj verkinto de plurlingva vortaro pri komputilaj vortoj (Komputeko), manlibroj pri Vikipedio kaj diversaj praktikaj broŝuroj pri komputilaĵoj. Li kunorganizis diversajn renkontiĝojn, kiel Luminesk' 2019-2020 kaj la Beneluksan Kongreson. Yves instruas Esperanton al progresantoj en Benelukso, gvidas plurajn paroligajn rondojn kaj organizas trejnadon por instigi aktivulojn pli bone komuniki kaj pli efike uzi komputilon kaj interreton. Ekde 2018, li estas ankaŭ unu de la instruistoj dum la Studosemajnfino en Nederlando. Por Eldonejo Libera li estas provleganto. Por Flandra Esperanto-Ligo li interalie helpas pri la libroservo kaj enpaĝigas revuojn kaj librojn. En 2019 li kreis fonduson Instigo (https://instigo.be) kiu subtenas Esperanto-agantojn, kiuj provizas retajn servojn en Esperanto.

Kiel kreskigi Esperantujon per Eventa Servo
Wie Eventa Servo die Esperanto-Welt vergrößert

Eventa Servo de UEA [https://eventaservo.org] estas reta evento-diskoniga servo, kreita de Fernando Ŝajani en la jaro 2017. Yves Nevelsteen estas 'ĉefhelpanto' de la projekto. Li klarigos per ekzemploj el praktiko, kiel Eventa Servo povas konkrete kontribui al la kresko de (ne nur reta!) Esperantujo.

Post ĝenerala prezento pri la projekto, kaj depende de interesiĝo, Yves en eta grupo aŭ individue klarigos kaj montros

  • kiel utiligi Eventan Servon por via loka grupo aŭ organizo - ekzemple por afiŝi ĉiam-aktualajn informojn pri eventoj kaj kunvenoj sur via retejo,
  • kiel Eventa Servo povas helpi vin por plani eventojn, ilin organizi aŭ ricevi retpoŝtajn memorigojn.

Por ŝpari tempon, eventuale hejme jam registriĝu en la retejo [https://eventaservo.org/r] Jen instrukcia filmeto, kiel fari tion: https://mallonge.net/es1

T6: Trejnado kaj asistado pri la uzado de Eventa Servo
Training und Unterstützung bei der Nutzung von Eventa Servo

► Trejnadoj

Vikipedio, pli ol enciklopedio
Die Esperanto-Wikipedia, mehr als eine Enzyklopädie

La reta enciklopedio Vikipedio estas la plej konata projekto de Fondaĵo Vikimedio (angle: Wikimedia Foundation), sed nepre ne la sola. Yves Nevelsteen prezentos dum GEK en ne-teknika maniero kelkajn malpli konatajn flankojn de Vikipedio kaj Vikimedio. Yves rakontos pri la asocio Esperanto kaj libera scio (Wikimedia EO) – kiu lastatempe iĝis oficiala faka asocio de UEA – kaj donos superrigardon de kelkaj konindaj vikimediaj projektoj: Vikimedia Komunejo, Vikivortaro, Vikicitaro, Vikifontaro kaj Vikivojaĝo. Li parolos pri la uzado de fotoj, kaj li klarigos kiel uzi Vikipedion kiel referencverkon per eksteraj ligiloj al artikoloj, podkastoj kaj filmetoj.

Depende de interesiĝo, okazos dum GEK grupa aŭ individua trejnado pri Vikipedio. Se vi interesiĝas pri tio, prefere anticipe tion sciigu. Organizantoj tiam antaŭvidos tempon en la programo.

T7: Trejnado kaj asistado pri la uzado de Vikipedio
Training und Unterstützung bei der Nutzung der Esperanto-Wikipedia

► Trejnadoj

Amri Wandel

estas profesoro pri astrofiziko en la Universitato de Jerusalemo. Esploras astrobiologion, nigrajn truojn kaj aktivajn galaksiojn. Prezidanto de la Israela societo por Astrobiologio kaj membro de la Internacia Astronomia Unio.

En Esperantujo li estas UEA-estrarano pri Scienca kaj Faka Agado, prezidanto de Akademio Internacia de la Sciencoj kaj membro de la  Akademio de Esperanto. Iama prezidanto de TEJO kaj de Esperanto-ligo en Israelo. Verkinto de la libroj "La Kosmo kaj Ni" (en E-o) kaj "Astrofiziko kaj vivo en la universo" (en la hebrea).

La serĉo de eksterteraj vivo kaj inteligenteco
Die Suche nach außerirdischem Leben und außerirdischer Intelligenz

(parto de SUS-39)

En la lasta jardeko tiu temo, kiu foje etis konsiderata rande de sciencfikcio, impone progresis. En 3-prelega kurso ni aŭdos pri kiel la nova spacteleskopo James Webb povos trovi signojn de vivo sur eksterplanedoj en foraj sunsistemoj, pri la mistera objekto Oumuamua kiu spronis hipotezojn pri fremdaj spacŝipoj,  pri centoj da NIAFoj (Ne Identigitaj Aeraj Fenomenoj, antaŭe nomataj NIFOj) menciitaj en la novaj raportoj de la usona registaro, pri la nova projekto COSMOS kadre de la Serĉado de EkstertTeraj Inteligentaj signaloj (SETI), la 70-jara Paradokso de Fermi, "kie estas la ekstertranoj"? pri kiu mia lastatempa esploro furoras en  la amaskomunikado (ekzemple https://www.hna.de/wissen/ausserirdische-kontakt-erde-kommunikation-aliens-kein-zeichen-intelligenz-radio-astrophysik-neue-theorie-zr-92012092.html).

Okazos 3 prelegoj pri la kadra temo:

  1. La serĉo de kemiaj vivsignoj en eksterplanedoj
  2. SETI: la serĉo de radiosignaloj de aliaj civilizacioj
  3. La mistera objekto Oumuamua, NIFOj kaj la Fermi-Paradokso


 

Dum la kongreso eblas aĉeti broŝureton pri la kurso. Temas pri 24-paĝa libreto speciale presita por GEK 100. Vidu la apudan informon el revulo Esperanto junio 2023.

Prezo: 6 €

Jürgen Wulff

laboras kiel konsultisto por firmaoj kaj la publika administrado. Krome li estas universitata docento kaj aŭtoro. Li vivas en Hamburgo kaj estas prezidanto de Esperanto Hamburg.

Trovi amikojn en la tuta mondo – Rememoroj el 40 jaroj da laboro por Esperanto
Freunde in der ganzen Welt finden – Erinnerungen aus 40 Jahren Arbeit für Esperanto

Komisito kaj estrarano de Germana Esperanto-Junularo, organizanto de junularinterŝanĝo, fondinto de komputila klubo, estrarano kaj prezidanto de Esperanto Hamburg, tradukanto de ŝlagrotekstoj, aŭtoro. Jürgen Wulff havis kaj havas multajn rolojn en la Esperanto-mondo. Dum la prelego li raportas pri la plej belaj rememoroj, kulminoj kaj kuriozaĵoj.

Ariadna García Gutiérrez

Parolistino de Radio Havano Kubo en Esperanto

Mi ege amas komunikadon kaj instruadon de lingvo. Estas tre interese interŝanĝi kun homoj el plej diversaj mondopartoj danke al Esperanto kaj lerni tiom multe pri interkulturo kaj internacieco.

Radio Havano Kubo en Esperanto
Radio Havanna Kuba en Esperanto

Radioelsendoj estas komunikiloj,  kiuj ebligas ne nur informi sed ankaŭ transdoni emociojn pere de la parolmaniero, voĉtono kaj enhavo de la komunika mesaĝo de la parolanto.

Uzeblas esprimoj por senti sin pli proksimaj al la geaŭskultantoj. Tiuj estas gravaj aspektoj por kompreni radioelsendojn ne nur kiel ilojn, sed ankaŭ kiel vastan projekton kiu devas iĝi tuttempa, pli efika, utila, valora kaj aprezata de tiuj por kiuj ni laboras.

Tio, kaj pli, estas Radio Havano Kubo en Esperanto por la esperanta kuba teamo, ekde sia fondiĝo, en 1988, Radio Havano klopodas ne nur esti la voĉo de Kubo al la mondo, sed ankaŭ pere de Esperanto, ĝi celas esti la kuba voĉo  pri la nacia kaj internacia movado kaj pri niaj plej gravaj atingoj.

Pri la radioelsendo, la teamo kaj la interkulturaj valoroj kiujn ni videbligas pere de la traduka kaj komunika laboro, temos nia prezento.

Konrad Gramelspacher

aktiva en la partio
EDE Europa Demokratie Esperanto

Esperanto la maltaŭga pontlingvo – prelego kun posta diskuto
Esperanto die untaugliche Brückensprache – Vortrag mit anschließender Diskussion

La ideo pri pontlingvo estas malnova ideo. Unu lingvo inter du lingvoj, kiu helpas traduki de unu al alia lingvo se oni ne rekte povas traduki. Interese estas, ke la esperantista movado ne faras oferton per tiu ideo. Oni ne havas proprajn tradukkonkursojn, sed petas pri ŝtataj tradukeblecoj. Oficiale oni uzas en la eŭropa parlamento ofte la anglan kiel pontlingvon se mankas rekta ebleco. 

Diskuto pri Esperanto kaj la balotoj por la Eŭropa Parlamento en majo 2024
Diskussionn über Esperanto und die Wahlen zum Eŭropa-Parlament im Mai 2024

► Diskutoj, Laborgrupoj

Lu Wunsch-Rolshoven

ist Pressesprecher des Deutschen Esperanto-Bundes und Vorsitzender des Vereins EsperantoLand. Unter anderem hat er „Zum Bild des Esperanto aus der Sicht einiger Sprachwissenschaftler“ veröffentlicht, https://www.researchgate.net/profile/Louis-Wunsch-Rolshoven. Lu Wunsch-Rolshoven hat Mathematik mit dem Nebenfach Sprachwissenschaft studiert. Mehr in der Esperanto-Wikipedia, https://eo.wikipedia.org/wiki/Lu_Wunsch-Rolshoven.

Ist Englisch und Esperanto besser als Nur-Englisch?
Ein wenig Realismus zum Englischen und die Korrektur einiger falscher Gerüchte zu Esperanto
Ĉu la angla kaj Esperanto pli bona ol nur la angla?
Iom da realismo pri la angla kaj korekto de kelkaj falsaj mitoj pri Esperanto

Die Zahl der Englisch-Sprecher auf der Welt (Muttersprachler und Fremdsprachler zusammen) ist in den letzten Jahren noch ein wenig gewachsen. Dennoch beginnt laut Fachliteratur der Prozentsatz der Englisch-Sprecher der Welt bei etwa 30 % zu stagnieren, weil die Verbreitung des Englischen nun langsamer zunimmt als die Weltbevölkerung. In Ländern mit germanischen Sprachen, die dem Englischen eng verwandt sind, sprechen viele Menschen Englisch (z.B. Niederlande 90 %, Deutschland 56 %); in den ähnlich hochindustrialisierten Ländern Italien und Japan liegen die Erhebungen und Schätzungen jedoch nur bei etwa 34 % bzw. 15 %. Hier sind also 66 % bzw. sogar 85 % der Bevölkerung von internationaler Kommunikation auf Englisch ausgeschlossen; dieser Ausschluss betrifft insbesondere Personen mit geringerem Zugang zu Bildung. Die niedrigen Sprecherzahlen in vielen Ländern scheinen unter anderem daran zu liegen, dass Englisch für Sprecher der Landessprachen sehr aufwändig ist – für Japaner werden Zahlen von 4.000 bis 5.000 Lernstunden genannt (statt etwa 1.000 bis 1.500 für Deutsche).

Esperanto lässt sich dank seiner einfachen und regelmäßigen Struktur in ungefähr einem Viertel der Zeit lernen, die für Englisch notwendig ist; es kann daher das Tor zu internationaler Kommunikation auch dort öffnen helfen, wo das Englische erfolglos war und voraussichtlich auch weiterhin scheitern wird. Dazu ist es sehr hilfreich, wenn einige unzutreffende Gerüchte, die leider sogar innerhalb der Sprachwissenschaft verbreitet sind, allmählich dank Betrachtung der Wirklichkeit und der Fachliteratur zu Esperanto verschwinden. Zutreffend ist jedenfalls das Folgende: Esperanto ist seit über hundert Jahren auch Muttersprache und hat heute nach Schätzungen 1000 bis 3000 Muttersprachlerinnen und Muttersprachler. Jährlich erscheinen etwa 120 Bücher in Esperanto; die gesamte bisher erschienene Literatur wird auf etwa 10.000 Werke geschätzt. Zur Kultur der Esperanto-Sprachgemeinschaft gehören auch mehrere tausend Lieder in Esperanto, von denen viele im Internet zu finden sind. Esperanto hat Kinderlieder, Gedichte, Flüche, Witze, Redensarten und Wortspiele. Die Sprache Esperanto unterliegt sehr wohl einem steten Wandel und einer Anpassung an die sich verändernde Welt, durch hinzukommende Wörter und gelegentlich durch neue grammatische Konstruktionen. Polen und Kroatien haben Esperanto als Kulturerbe bzw. Kulturgut anerkannt, in Ungarn ist es in vielen Bereichen gleichberechtigte Fremdsprache.

Neben der weit rascheren Erlernbarkeit hat Esperanto auch den Vorteil, dass die Literatur deutlich internationaler ist als die des Englischen und damit die Kulturen der Welt gleichberechtigter repräsentiert werden.

André Christian Weber

loĝas en la urbo Ŝverin (germane: "Schwerin") en la nordoriento de Germanio. Dum pli ol 25 jaroj li laboris en ŝtata oficejo pri laborloka sanprotekto. Tie li, kiel diplomita kemiisto, ĉefe okupiĝis pri la korekta uzado de danĝeraj substancoj ĉe diversaj laborlokoj. Nun lii estas pensiulo.

Antaŭnelonge li fariĝis la estro de la Landa Asocio Meklenburgio-Antaŭpomerio (LAMA).

Trajnvojaĝo  al la 107-a UK en Montéal
Zugfahrt zum 107. Esperanto-Weltkongress in Montréal

Pasintsomere mi sukcesis, kombini kvar belajn kaj interesajn eventojn en unu vojaĝo.

Unue mi vizitis la urbon Vancouver en la sudokcidento de Kanado. Tie mi interalie biciklis ĉirkaŭ la parko "Stanley Park", uzis la pramŝipetojn "Aquabus" kaj migris en la valo "Lynn Canyon Park". Krome mi uzis la senŝoforan metroon "Skytrain" kaj la transhavenan pramŝipon "Seabus".

Lunde tagmeze, post adiaŭa tagmanĝo en la turniĝanta restoracio de la televida turo "Vancouver Lookout", mi eniris la faman, transkontinentan trajnon "The Canadian". Per ĝi mi dum kvar tagoj kaj noktoj ĝuis la belan pejzaĝon kaj trifoje ĉiutage tre bongustajn pladojn en la restoracio-vagono. Kaj la plej bona sperto estis la tre interesaj babiladoj kun tre diversaj homoj. Multaj el ili la unuan fojon aŭdis pri Esperanto kaj montris ioman intereson. La plej granda kaj ĝojiga surpizo estis, ke mi en la trajno renkontis sinjoron Namba el Yokohama (Japanio), kiu ankaŭ vojaĝis al la UK.

La Universala Kongreso en Montreal ofertis al ni – kiel kutimas – abundan, varian kaj plenŝtopitan programon. Dum piedmarŝo tra la apudhavena urbocentro mi aŭdis multajn informojn pri la historio de la urbo kaj dum alia duontaga ekskurso mi lernis multon pri metrooj. Ĉiuvespere okazis kultura program. La la teatraĵo "1910" kaj diversaj dancprezentaĵoj tre plaĉis al mi.

Ĉion tion kaj multajn pluajn faktojn, impresojn kaj fotojn mi prezentos dum mia lumbildprelego.

Bernhard Westerhoff

longjara sekretario de Bahaa Esperanto-Ligo kaj oficisto en la sekretariato de la germana bahaa komunumo

50 jaroj Bahaa Esperanto-Ligo (BEL)
50 Jahre Bahá'í Esperanto-Liga (BEL)

Iom pri la rilatoj inter la Bahaa Kredo kaj Esperanto, pri la historio de BEL kaj pri ĝiaj aktivecoj – kun aparta atento al la ĵus de ĝi en E-traduko eldonita aŭtoritata historio de la unuaj cent jaroj (1844–1944) de la Bahaa Kredo „Dio preterpasas“.

Hamza Salam

Mi naskiĝis en Pakistano en 1996. Ĉar mia paĉjo estas esperatisto ekde mia infaneco mi bone konatiĝis al Esperanto. Mi studis Komputilan programadon, homajn rajtojn kaj ĵurnalismon. Mi aktiviĝas pri la homaj rajtoj. Mi jam spertis renkontiĝojn kun mondfamaj esperantistoj de nia movado, kiel Hori Yasuo, D-ro. Puramo Wong Chong, Bharat Kumar Ghimire, Indu Devi Thapaliya, Renato Corsetti, D-ro Luigi Fraccarolli, Peter Wraae, Kim J. Henriksen KIMO, Roman Dobrzyński kaj Mireille Grosjean, kies personecoj multege entuziasmigis min al plua studado de Esperanto kaj involviĝo al Esperanto-movado, pro kio mi estas dankema al ili ĉiam ĉiam. Revas renkonti al estimataj Ulrich Brandenburg, D-ro Duncan Charters, Doktorino Katalin Kováts kaj Zsófia Kóródy. Nun mi estas lerta programisto kiu estas ĉiam preta volontuli por fari projektojn por la disvastigo de nia Esperanto.

Situacio de homaj rajtoj en Pakistano
Situation der Menschrenrechte in Pakistan

La situacio de Homaj Rajtoj en Pakistano estas tre kompleksa kiel rezulto de la diverseco de la lando, granda loĝantaro, ĝia statuso kiel evolulando kaj suverena islama demokratio kun miksaĵo de islama kaj laika juro.

La Pakistana Konstitucio zorgas pri fundamentaj rajtoj. La Klaŭzoj ankaŭ antaŭvidas sendependan Superan Kortumon, apartigon de ekzekutivo kaj juĝistaro, sendependan juĝistaron, sendependan homrajtan komisionon kaj moviĝ-liberecon ene de la lando kaj eksterlande. Tamen ĉi tiuj klaŭzoj ne estas respektataj praktike.

John Magessa

naskiĝis en Bukoba Tanzanio 1989 kaj trovis Esperanton ĉe sia hejmo ĉar lia patro Barnabas Magesse parolis esperante. Li dipromiĝis en edukado pri instruado de la angla kaj geografio de Universitato de Dar es salaam. Li nun laboras kiel mezlerneja instruisto ĉe la ŝtata mezlernejo Kaigara Muleba Tanzanio. Li estas la unua prezidanto de la Junulara Esperantisto de Tanzania Organizo (JETO), la unua prezidanto de la Orient-Afrika Esperantista Junulara Organizo, la nuna sekretario de la Esperanta Asocio de Tanzanio (EATA), kaj la komisionano de Afrika Komisiono de UEA pri UK, turismo kaj revivigo de lokaj kluboj.

Esperanto en Afriko kaj la Universala Kongreso en Tanzanio 2024
Esperanto in Afrika und der Esperanto-Weltkongress in Tansania 2024

Esperanto en Afriko estas tiel avantaĝa ĉar ĝi faciligas komunikadon inter popoloj tra Afriko kaj Eksterafriko kie estas multaj diversaj lingvoj.

Por la 109-a Universala Kongreso de Esperanto (UK), okazonta en 2024, la Estraro de UEA unuanime elektis Tanzanion kiel kongreslandon. La unuan fojon UK okazos en la kontinento Afriko. La gastiga urbo, Aruŝo, estas internacia turisma destino, sed ne nur: ĝi ankaŭ estas grava diplomatia urbo, la sidejo de la Orient-Afrika Komunumo kaj de la Afrika Kortumo de Afrika Unio.

La regiono de Aruŝo loĝigas pli ol 2 milionojn da homoj. Ĝi troviĝas je la orienta branĉo de la Granda Rift-Valo, sub modera klimato. La grandurbo estas proksima al la Nacia Parko Serengeti, la Konservada Areo Ngorongoro, la Nacia Parko Lago Manyara, la Gorĝo Olduvai, la Nacia Parko Tarangire, la Monto Kilimanĝaro kaj la Monto Meru en la Nacia Parko Aruŝo mem.

La Esperanto Asocio de Tanzanio (EATA) invitis kongresi en Aruŝo post multjara laboro de la Afrika Komisiono de UEA, kiu plenumis la taskon kunordigi la landajn asociojn en la kontinento por difini la invitanton de la unua UK en Afriko. La kunlaboro estis multhoma kaj internacia. Per tiu decido ankaŭ la Estraro de UEA plenumas devon de la Asocio, kiu en la pasinta jardeko deklaris la okazigon de UK en Afriko kiel strategian elementon por UEA.

La Asocio nun kunlaboros kun la lokaj aktivuloj por fikisi la datojn, lokan kongresan komitaton, temon kaj aliajn detalojn de la 109-a UK. La kongresejo estos la Aruŝa Internacia Kunveneja Centro, altnivela loko por internaciaj eventoj, kiu jam gastigis eventojn de UN. La Kongresa Fako kaj la Estraro de UEA ankaŭ kunlaboros kun ĉiuj partioj koncernataj de la okazigo de la UK, ĉu de la Esperanto-movado, ĉu de lokaj instancoj en Tanzanio.

István Szabolcs

edukado: diplomita ekonomiisto
profesio: emerita bankoficisto, bankestrarano

Membro de HEA. ekde 1971, d.m. ekde 2019. Membro de UEA ekde 2015 d.m. ekde 2021. Partoprenanto kaj subtenanto de la Dua kaj Tria Virtualaj UK-oj, kaj de UK-o en Montreal. Aliĝanto de Uko en Torino 

Prezidanto de HEA, ekde 10.10.2021.  ĝis 10.04.2022.
Komitatano A de HEA ekde 06.06.2022.
Estrarano de Eŭropa Esperanto-Unio ekde majo 2022.
ŝatokupoj: literaturo, poŝtmarkoj kaj »amanto« de Kroatio,
retadreso: szabolcs.istvan1atgmail.com

rilataj referencoj:
https://esperantohea.hu/category/a-komitatano-a-utjai/
https://esperantohea.hu/poemo-de-petofi-la-15an-de-marto/
https://esperantohea.hu/pri-sandor-petofi-en-la-hungara-gazeto-nepszava/

Fluo ekirinta ĉesos sole en la sino de la maro
Eine Strömung, die begonnen hat, wird nur in der Tiefe des Meeres zum Stillstand kommeb

Sándor Petőfi (Ŝandor Petöfi, Petefi) – montopinto de la mondliteraturo de la popoleca stilo, sed ne nur....

En 2023. la mondo memorfestas la ducentjaran datrevenon de la naskiĝo de la granda hungara poeto Sándor Petőfi  - poeto de la popoleca stilo sed multe pli...

Liaj poemoj estas abunde tradukitaj Esperanten ĉefe de Kolomano Kalocsay, kiu donacis nian komunumon per libro da poemoj, bind­ita en "Libero kaj Amo", eldonita por la cent kvindeka jariĝo. 

La prezentado baziĝas sur zorge elektitaj poemoj kaj eltiraĵoj el ĉi tiu volumo. La preleganto koncize resumas la vivvojon  de Petőfi kaj la historian epokon, en kiu la poemo naskiĝis kaj la poeto  verkis,  pere de ilustraĵoj , kiel mapoj, manuskripto, ekstrakto el kinofilmo, fotoj, kaj sonregistraĵoj. 

La preleganto entreprenis traduki poemon La Juĝo, elverkitan en heksametroj, kiu ĝis nun ne estis formfidele tradukita. La "finprodukto" de la arttraduko estas malkovro, aŭ remalkovro, ke Esperanto perfekte taŭgas por la heksametroj samtempe plenumante la postulojn kaj de la antikvaj grekaj kaj de la Esperantaj reguloj. Heksametro estas ja lulilo de la Eŭropa kulturo.

Estas ne mapli grave ke ĉi tiu traduko baziĝas sur la Fundamento – Esperanto "konas" la heksametrojn de sia naskiĝo ekde "La Unua Libro", - heksametroj estas kvazaŭ enkoditaj.

La epoko en kiu Petőfi vivis kaj verkis, kaj lia vivovojo mem estas specialaj, maloftaj edifaj momentoj por la homaro - la epoko de reformoj , vivovojo de revoluciulo.

La poeto mesaĝas al la mondo pere de la nuna Esperanta traduko, kaj tiu mesaĝo estas aktuala. Aparte interesa estas kiel, kiamaniere mesaĝas la poeto.

Diskutoj, Laborgrupoj | Diskussionen, Arbeitsgruppen

prelegoj     ▼ trejnadoj     ▼ diversaĵoj

Duncan Charters

prezidanto de Universala Esperanto-Asocio (UEA) ekde 2019, instruas en la usona universitato Principia College kiel profesoro pri lingvoj kaj kulturoj, kaj okupis la katedron pri humanismaj studoj. 

Konversacio pri UEA kaj ĝia strategia planado
Konversation über den Esperanto-Weltbund und seine strategische Planung

Konrad Gramelspacher

vidu supre

Diskuto pri Esperanto kaj la balotoj por la Eŭropa Parlamento en majo 2024
Diskussionn über Esperanto und die Wahlen zum Eŭropa-Parlament im Mai 2024

Kiel ni povas utiligi la balotkampanjon?

Trejnadoj | Training

prelegoj      diskutoj     ▼ diversaĵoj

Aliĝo | Anmeldung

Por helpi nin plani la programon, ni petas informi nin pri via antaŭvidebla partopreno en la ĉi-subaj programeroj uzante la suban formularon. Tiu aliĝo estas provizora.

Um uns bei der Planung des Programms zu unterstützen, bitten wir, uns deine voraussichtliche Teilname an den folgenden Programmpunkten mit dem unten angegebenen Formular mitzuteilen. Diese Anmeldung ist vorläufig.

► Formularo por anonci vian antaŭvideblan partoprenon | Formular zur Ankündigung der voraussichtlichen Teilnahme

Petra Dückershoff

estas prezidantino de la Rejnland-Vestfalia Esperanto-Ligo.
Por la Germana Esperanto-Asocio ŝi kunorganizis plurajn renkontiĝojn kiel ekz. Printempa Semajno Internacia, Germana Esperanto Kongreso kaj REVELO-tagoj.
Krome ŝi okazigas jam pli ol 20 jarojn la ludo-semajnfinon KoKoLoRES. 


Training | Trejnado
T1: Krei novulan eventon (por > 27-jaruloj)
Eine Veranstaltung für Neulinge organisieren (für > 27-Jährige)

KEKSO jam de jaroj estas grava parto de la jarplano de la Germana Esperanto-Junularo kaj donas sekurajn cirkonstancojn por nuvuloj ĝis 27 por malkovri Esperantujon. Sed ankaŭ super la aĝo de 27 homoj komencas lerni Esperanton. Por ankaŭ provizi por ili 1-2 novulajn semajnfinajn renkontiĝojn jare, dum ĉi trejnado ni volas krei koncepton por nova renkontiĝo kaj krei teamon, kiu organizos la unuan eventon de la serio.

Barbara Brandenburg

ist Diplom-Bibliothekarin und kennt das Bibliotheksprogramm BVS seit Beginn der 1990er Jahre. Seit der Deutsche Esperanto-Bund 2017 dieses Programm angeschafft hat, beschäftigt sie sich in seinem Auftrag mit dem Aufbau eines Gesamtkatalogs der kleinen Bibliotheken der Esperanto-Bewegung, der inzwischen bereits 20.000 Medien im OPAC verzeichnet.

Als selbständige Bibliothekarin hat sie etliche ehrenamtlich geführte kirchliche Büchereien im In- und Ausland mit dem Bibliotheksprogramm vertraut gemacht und bei der Retrokatalogisierung geholfen.


T2: Der Online-Bücherkatalog des Deutschen Esperanto-Bundes
Katalogisierung mit dem Bibliotheksprogramm BVS

La reta librokatalogo de Germana Esperanto-Asocio
Katalogado kun la biblioteka programo BVS

Ziel des Kurses ist es, die Handhabung des Programms BVS zu erklären und Interesse zu wecken, damit möglichst viele Bibliotheken zum Datenpool beitragen können. Hier sollen auch Interessenten angesprochen werden, die Esperanto noch nicht so gut beherrschen, daher findet der 3-modulige Kurs auf Deutsch statt. Im ersten Modul wird insbesondere auch auf Besonderheiten bei der Verwendung von Esperanto beim Katalogisieren, Import von eigener Systematik und Übernahme von Dateien aus anderen Systemen hingewiesen. Der Kurs steht auch Interessenten von außen offen.

Modul 1

Einführung in die Katalogisierung unter Berücksichtigung der besonderen Voraussetzungen bei Verwendung von Esperanto und eigener Systematik

Modul 2
BVS compact: Katalogisierung mit Köpfchen. Vorgestellt werden Katalogisierungsmaske, unerlässliche Angaben, freiwillige Angaben und Möglichkeiten der Datenübernahme während des Katalogisierungsprozesses.

Modul 3
Praktische Übungen zur Katalogisierung.

Es wird eine Teilnahmebescheinigung ausgestellt.
Vorherige Anmeldung erbeten unter barbara.brandenburgatesperanto.de

prepare al la ekskurso al Wolfenbüttel:
als Vorbereitung auf den Ausflug nach Wolfenbüttel


La plej feliĉa jaro de Gotthold Ephraim Lessing en Wolfenbüttel
Lessings glücklichstes Jahr in Wolfenbüttel

Lessing (1729–1781) estis jam sufiĉe matura kiam li fariĝis bibliotekisto de duko Carl I. en Wolfenbüttel en 1770. Sed lian tre personan feliĉon li nur trovis post ses jaroj da aldona atendado: tiam li edziĝis al Eva König, la vidvino de lia amiko Engelbert König. La prelego skizas la fonon de ambaŭ kaj iomete priskribas la kulturan vivon de la 18a jarcento.


Franz Kruse

ist Vorstandsmitglied im Deutschen Esperanto-Bund für den Bereich Informationstechnologien. In seiner Jugendzeit war er aktiv in der Deutschen Esperanto-Jugend und von 1976 bis 1982 deren Vorsitzender. Später war er zeitweilig Mitorganisator der Internationalen Frühlingswoche (PSI).

In seinem aktiven Berufsleben von 1980 bis 2016 arbeitete er als Software-Ingenieur bei Airbus Raumfahrt (vormals Astrium) in Bremen.


Training | Trejnado 
T3: Eigene Seiten in esperanto.de pflegen
Administri proprajn paĝojn en esperanto.de

Die Internetplattform esperanto.de basiert auf dem sogenannten Content Management System Drupal, das es u. a. ermöglicht, dass Verantwortliche von Ortsgruppen. Landesverbänden oder Veranstaltungen selbstständig eigene Internetseiten innerhalb der esperanto.de-Seitenstruktur erstellen und pflegen.

In diesem Training wird an einem Beispiel  gezeigt, wie man in esperanto.de Seiten erstellt und bearbeitet und diese in ein eigenes Menü einbindet. Darüber hinaus wird gezeigt, wie die Seiten in zwei Sprachversionen (Deutsch, Esperanto) zur Verfügung gestellt werden können, sodass mit der zentralen Sprachumschaltung zwischen den Sprachversionen gewechselt werden kann.

Michaela Stegmaier
+ Lu Wunsch-Rolshoven

sind Mitglieder in der DEB-Kommission für Kommunikation und Information und beschäftigen sich mit dem Internetauftritt und der Überarbeitung von Werbemitteln des DEB.

Training | Trejnado
T4: Werbung für Esperanto
Varbado por Esperanto

Bei diesem Workshop werden grundlegende Informationen über Esperanto, seine Verbreitung und Erkenntnisse aus wissenschaftlichen Studien vermittelt, die dabei helfen, fundiertes Wissen über unsere Sprache zu verbreiten.

Außerdem ist es bei der Werbung für Esperanto wichtig, nicht nur Fakten und Zahlen zu nennen, sondern auch die persönliche Motivation und Erfahrung mit Esperanto und seiner Kultur zu erzählen, sowie die Interessen des Adressaten anzusprechen. Das wird den zweiten Teil des Workshops behandelt.


T5: Kiel fondi kaj vivteni Esperanto-grupojn
Wie man Esperanto-Gruppen gründet und am Leben erhält

Andreas Diemel

Andreas Diemel (1982) loĝas en Duisburg. Li estis ekde 2002 aktiva en la Germana Esperanto-Junularo, post la aktiveco en la estraro li estis komisiito por subvencioj. Ekde tiam li estas aktiva en la estraro de Germana Esperanto-Asocio en diversaj postenoj.


Trejnado | Training
T6: Kiel peti subvenciojn
Wie man Zuschüsse beantragt

Andreas prezentas sian agadon ene de Germana Esperanto-Junularo pri petado de subvencioj. La enhavo estos plejeble praktika kaj intencas ebligi al la partoprenantoj aktive agi en la kampo. La enhavo temas pri la monfontoj de la germana ministerio pri junularo (KJP), ne pri eŭropaj monfontoj.

Yves Nevelsteen

vidu supre

T7: Trejnado kaj asistado pri la uzado de Eventa Servo
Training und Unterstützung bei der Nutzung von Eventa Servo

T8: Trejnado kaj asistado pri la uzado de Vikipedio
Training und Unterstützung bei der Nutzung der Esperanto-Wikipedia

Diversaĵoj | Sonstiges

prelegoj      diskutoj      trejnadoj

Konrad Gramelspacher

vidu supre

 

D1: Kajtkonstruado – por ĉiu!
Drachenbauen – für alle!

Hej homoj, estu junaj kaj memoru al via juna temp'.  Eble vi konstruis iam kun avo aŭ patrino propran kajton. Nun vi mem estas grizharulo kaj estas tempo konstrui kun nepo aŭ junulo ventludilon. Mi donas la teknikon al vi kaj poste ni havos memfaritan kajton kiun vi ankaŭ povos konstrui kun viaj karaj. Ankaŭ infanoj estas bonvenaj. 

Dataj kaj horoj por la kajtoflugado estas interkonsentotaj en la unua kunveno.

Bonvolu anonci vian partoprenon per la supre indikita formularo.

Cornelia Klee

instruistino en muziklernejo

D2: Kantorondo kun popularaj kantoj
Singrunde mit populären Liedern

Conny Klee kantos kun vi konatajn melodiojn. Plejparte vi certe konas la kantojn (folk, pop, tradiciaj). La muziko estos akompanata de piano kaj laŭvole de viaj propraj instrumentoj, kunportu ilin!

Roland Schmidt

fizikisto, loĝas en Brunsvigo. Ekde 2020 li estas lektoro en la eklezio protestanta. La tasko de lektoro estas prepari kaj gvidi diservojn surbaze de prediko skribita de pastoro, sed eble modifita dum preparado.

D3: Pentekosta diservo
Pfingstgottesdienst

La GEK okazos dum pentekosto, la festo de la Sankta Spirito. Se vi ŝatas kanti akompanate de piano, aŭ emas trovi kvieton por preĝi kaj aŭskulti en diservo, aŭ deziras sperti diservon esperantan, vi estas bonvena. La pianistino estos Beate Schmidt, la edzino de Roland. Estos diservo sen eŭĥaristio.