Feed aggregator

La nombro de kandidatoj estas malpli ol tiu en 2010, kiam 12 membroj kandidatiĝis, sed pli ol en 2013 kiam la elekto okazis inter 7 personoj.

La kandidatoj estas, en alfabeta ordo, Emílio Carlos Vaz Cid (Brazilo), Johan Derks (Serbio), Mark Fettes (Kanado), Maritza Gutiérrez González (Kubo), Stefan MacGill (Hungario), Roy McCoy (Nederlando), Barbara Pietrzak (Pollando) kaj José Antonio Vergara (Ĉilio).

Laŭ la regularo de UEA, la ĝenerala direktoro nun kunmetos liston de ĉiuj kandidatoj (kun ties biografietoj kaj deklaroj) kaj sendos ĝin, kun po unu malfacile falsebla balotilo, al ĉiuj individuaj membroj. La ĝenerala direktoro samtempe informas pri la maniero de la voĉdonado kaj pri la limdato por la ricevo de la balotilo en la Centra Oficejo, kiu devas esti minimume 45 tagojn post ekspedo de la balotiloj.

Libera Folio: Rakontu iom pri via profesia fono kaj via ĝisnuna rolo en la Esperanto-movado?

Attila Kaszás: — Mi diplomiĝis kiel historiisto, esperantologo kaj politologo, sed mia profesia kariero portis min al registaraj instancoj, NRO-oj, en kampoj kiel malplimultoj, junularo, ekologio, diplomatio, balotoj, inovacio. Krom mia pagita laboro mi iom aktivis en politiko junaĝe, kaj multe volontulis en diversaj NRO-oj. Nuntempe mi estas membro de la hungara UNICEF-Komisiono, kaj estrarano de la Asocio de Eŭropaj Baloto-Spertuloj (ACEEEO).

– En Esperantio mi tuj ekaktivis post la kvintaga „Piratfiŝkurso” de 1987, la fama superintensa Esperanto kurso de Péter András Rados kaj Jozefo Horváth, kaj aliĝis al la Esperanto-Fako kaj al la Hungara Esperanto-Junularo (HEJ). Mi komencis partopreni junularajn renkontiĝojn, vojaĝis per Esperanto, vizitis IJK-ojn, UK-ojn. En la estraro de HEJ mi organizis trejnseminariojn, same en la estraro de TEJO mia respondeco estis la aktivula trejnado. En 1999 mi estis la LKK-prezidanto de la 55a IJK en Veszprém, Hungario, kie ni eĉ sukcesis organizi suneklipson por la 500 partoprenantoj. Esperanto-kursojn mi gvidis dum renkontiĝoj, en la Budapeŝta Esperanto-Centro kaj en mia propra lingvolernejo Delfeno. Kiam mi jam fondis esperantan familion, mi tamen ne forgesis la junularan movadon, mi proponis la sloganon de TEJO, "June kaj kune". Nun mi estas estrarano en la hungara sekcio de Eŭropo – Demokratio – Esperanto.

Kial vi decidis peti la redaktoran postenon?

– Mi ricevis tre multe de Esperanto, de la movado kaj la komunumo. Amikojn, spertojn, konojn, vidpunktojn kaj travivaĵojn. Mi klopodis iom redoni per mia organiza laboro, sed nun estas tempo, ke mi kontribuu ankaŭ intelekte. Kiam mia iama instruisto István Ertl redaktoris la revuon en la 90-aj jaroj, li multe rakontis al mi pri la diversaj flankoj de la redaktado, kontaktado kun esperantaj intelektuloj, aŭtoroj, vigligo de la informada laboro, kaj tio ĉiam altiris min. Kiam nun aperis la anonco pri la redaktora posteno, mi pripensis, ke ĝuste tia intelekta defio taŭgas al mi, kie mi povas samtempe servi kaj kontribui, informi kaj organizi, kontakti kaj komuniki, pensi kaj efektivigi. Mi trapensis la ekzistantan kaj eblan rolon de la revuo, kaj mi decidis, ke mi ŝatus partopreni en la entrepreno, la 21a-jarcenta informado en Esperantujo.

Kion vi volas prioritati en via laboro?

– Mi ŝatus, ke la revuo Esperanto estu universala magazino de la esperantlingva komunumo, kie ĉiu esperantlingva leganto trovas ion interesan. Krom konservi la tradiciajn funkciojn, mi ŝatus, ke la revuo donu ion same al la esperanta dommastrino, kiel al la akademia intelektulo. La 21a jarcento alportis novajn eblecojn, ŝancojn, problemojn, solvojn kaj defiojn ankaŭ al tradiciaj, kulturaj movadoj. Mi pensas, ke la ĉefa prioritato de la revuo devas esti efike kaj adekvate servi la komunumon kaj la movadon, informante, klarigante, instruante kaj eĉ distrante.

Kia vi vidas la rolon de la papera revuo Esperanto en la sekvaj jaroj?

– Esperanto estas la plej vaste legata papera revuo en Esperantujo, kun la plej granda kontribuantaro, legantaro kaj atingo. Tiu karakterizo estas samtempe respondeco kaj avantaĝo por la revuo. Apud la ĉiutage fluanta reta informaro Esperanto povas kaj devas esti tiu stabila, fidinda, bunta, regule aperanta kaj ĉie atingebla informfonto kaj kultura kanalo, kiun oni same povas uzi kaj ĝui sur kvin kontinentoj. La revuo devas doni ion legeblan kaj legendan al ĉiuj legantoj, sendepende ĉu ili ĉiutage konsumas esperantlingvajn novaĵojn kaj literaturaĵojn aŭ Esperanto estas ilia sola esperantlingva legaĵo.

Ĉu al via taskaro apartenas ankaŭ la evoluigo de la reta versio de la revuo, aŭ pli ĝenerale la reta informado de UEA?

– Pri la reta informado de UEA okupiĝas aliaj spertaj personoj. Tamen mi konsideras grave, ke la retpaĝo de la revuo estu iaspeca komunikejo inter la legantoj, aŭtoroj kaj la redakcio. Laŭ mi la papera revuo kaj la retaj informkanaloj povas tre bone kompletigi unu la alian, uzante la avantaĝojn de ambaŭ ebloj.

Kiel vi vidas vian redaktoran rolon – ĉu vi celos unuavice peri la mesaĝojn de la gvidorganoj de UEA, aŭ ĉu vi volas krei spacon por diskuto, kiu povu influi la decidojn de la gvidorganoj?

– Mi forte kredas je demokratiaj principoj kaj valoroj, malfermiteco, travidebleco kaj diskutebleco estas gravaj aspektoj de ĉiuj demokratiaj organizoj. Tiasence la revuo ankaŭ devas doni lokon por diskuto pri la gravaj demandoj de la movado kaj la komunumo. Samtempe estas grave, ke la gvidorganoj povu komuniki pri siaj prilaboritaj iniciatoj, decidoj, mesaĝoj al la membraro ankaŭ  tra la revuo de la organizo.

Pli ĝenerale, kiel dependa aŭ sendependa de la gvidorganoj de asocio povas kaj devas esti redaktoro de la asocia revuo? Ĉu la revuo estu organo de la estraro aŭ de la membraro?

– Vi starigas du demandojn samtempe, permesu al mi respondi al ili aparte.

– La sendependecon de la redaktoro sufiĉe klare priskribas la dokumentoj de UEA kaj la kontrakto inter la redaktoro kaj UEA. Tamen tiu sendependeco ne signifas, ke ne estus dezirinde, ke la redaktoro konsentu pri la ĝeneralaj, strategiaj valoroj kaj direktoj de la organizo. Estas en la intereso de la revuo kaj de la legantaro, ke la redaktoro konstante komuniku kun la respondecaj estraranoj kaj oficistoj, sed tiu komunikado ne estas direktado, sed partnereco kaj kunlaboro por la komuna celo. Mi konsideras la tradicion, ke la redaktoro partoprenu kiel iu "oka estrarano" la estrarkunsidojn regule, tre efika kaj taŭga.

– Por via dua demando vi ricevas sinceran sed kompromisan respondon. La revuo estu kaj-kaj, kaj nek-nek de la estraro kaj la membraro. Ĝi estu de la estraro en la senco, ke la estraro povu kalkuli je la kunlaboro de la revuo por atingi la komunikadajn kaj informajn celojn de la organizo. Ĝi ne estu de la estraro en la senco, ke la estraro iam ajn kaj iel ajn povu influi ĝian enhavon malrespektante la sendependecon de la redaktoro. Ĝi estu de la membraro tiel, ke ĉiu membro ricevu pere de la revuo kvalitan enhavon, aktualajn informojn, kaj povu influi kaj diskuti ankaŭ en la gazeto. Kaj ĝi ne estu de la membraro, komprenite tiel, ke ne la membraro estas la sola celgrupo de la revuo, ĝia misio estas pli ampleksa ol nur priservi la membrojn, ĝi havas ankaŭ gravajn taskojn celante la pli larĝan esperantlingvan komunumon.

Kiuj estos viaj unuaj paŝoj kiel redaktoro?

– Vi celas krom doni intervjuon al Libera Folio? Estas tre grave la glata transiro de la revuo de unu redaktoro al la alia. Tiel ni jam komencis kun Fabricio pritrakti diversajn aspektojn de la redaktado, iugrade mi eĉ envolviĝos en la lastan numeron de Fabricio, en la aprilan. Krome estas multe da teĥnikaj, praktikaj aferoj, laborplanoj, kiujn ni devas klarigi kun la estraro kaj kun la CO. Mi intencas iri en marto al Roterdamo por konatiĝi kun la kolegoj, kaj trakti pri detaloj. Dume mi jam devas kontakti la jam kunlaborantajn kaj potencialajn aŭtorojn pri ilia atendita kontribuo.

Kiam vi eklaboros?

– Baze mi jam eklaboris iasence, sed oficiale mia unua tasko estos prepari la majan numeron de la revuo, por tio mi devas eklabori jam en marto.

Kiel multe vi ĉeestos en la Centra Oficejo?

En gazetara komuniko la prezidanto de UEA, Mark Fettes klarigas, ke pro EU-subvencioj nun eblas pli vaste uzi volontulajn laborfortojn en la Centra Oficejo, sed mankas dormospaco.

– Volontuloj ne nur helpas en la realigo de plej diversaj laboroj, sed krome post spertiĝo povos pli efike labori por plifortigi la movadon en siaj hejmlokoj, klarigas Fettes.

Laŭ Martin Schäffer, ĝenerala sekretario de UEA, oni nun lanĉas tutmondan donackampanjon por kontribui al la planata investo. Libera Folio petis lin rakonti pli pri la planoj.

Libera Folio: Ĉu oni jam elektis konkretan konstruaĵon?

Martin Schäffer: – CO estas daŭre en esplora fazo. La merkato pri nemoveblaĵoj en Roterdamo ĉiam havas ofertojn, sed kompreneble oni devas zorge analizi avantaĝojn, malavantaĝojn, staton, prezon kaj aliajn detalojn. Krome gravas, ke estu almenaŭ 3 dormoĉambroj, kiuj estu sufiĉe grandaj, ke la volontuloj povos loĝi iom komforte. Indas esplori ankaŭ pri multaj aliaj detaloj.

Kiom da mono oni volas investi?

– La prezo laŭeble estu inter ĉ. 150.000 ĝis 250.000 EUR. Ĉe eksterordinare bonaj kondiĉoj oni povus eventuale pensi pri iom pli alta prezo.

Ĉu loĝos aliaj homoj krom volontuloj en la domo?

– La domo (tamen ankaŭ povas temi pri loĝejo) laŭeble nur estu por volontuloj. En ĝi povus eventuale loĝi dumtempe esploristoj (biblioteko Hodler), Estraranoj (dum Estrarkunsido) aŭ simile. Tamen la ĉefa celo estas la volontuloj, kaj nur se pro iu kaŭzo dum iom da tempo unu el la ĉambroj estus liberaj, oni povus pensi pri aliaj dumtempaj loĝantoj aŭ vizitantoj.

Ĉu plia domo ne signifos kromajn kostojn?

– Iu ajn nova domo (loĝejo) kaŭzas aldonajn kostojn, ekzemple pro impostoj, akvo, kurento, administrado k. a., sed ankaŭ estos novaj enspezoj pro luo.

Kial oni bezonas donacojn? Ĉu ne la kapitalo de UEA bone sufiĉas?

– Rigardante la bilancon de UEA oni povus pensi ke la financado estas tute facila. Tamen krom la investo por la aĉeto aldoniĝas kostoj por la aĉeto mem, por renovigo, mebloj k.a. Ĉe tiu parto temus pri elspezoj kaj ne pri investo, do laŭeble minimume tiu parto estu financita pere de donacoj.

– Aliflanke granda parto de la kapitalo ne estas uzebla, ĉar ĝi ekzemple konsistas el nemoveblaĵo (CO), obligacioj, fiksdeponoj k. a. Fine estas tiel, ke ju pli alta estos la kontribuo de mecenoj, des pli la membroj sin identigos kun ĝi. Baldaŭ la Estraro aperigos specialan donacvarban retpaĝon, kie aperas termometro kun la celsumo kaj pliaj detaloj.

Lundo, la 22-a de februaro, estis la lasta labortago de Osmo Buller, multjara ĝenerala direktoro de UEA. Lige kun tio, Libera Folio planis publikigi intervjuon kun la baldaŭa emeritulo, kiu laŭ pli frue anoncita plano nun uzos siajn kolektitajn feriajn tagojn antaŭ ol formale emeritiĝi en majo, kiam li estos 65,5-jara.

Montriĝis tamen, ke la intervjuo devos atendi, ĉar tuj post sia lasta labortago Osmo Buller devis eniri malsanulejon por operacio. Li enhospitaliĝis en merkredo, kaj en ĵaŭdo estis operaciita pro pulmokancero.

La komenciĝanta pulmokancero estis malkovrita, post kiam Osmo Buller en januaro suferis cerboinfarkton, kaj pro ĝi devis viziti hospitalon por diversaj esploroj. Laŭ informoj ricevitaj de Libera Folio, la ĵaŭda operacio iris laŭplane, kaj Osmo Buller ene de semajno forlasos la malsanulejon.

Antaŭ tri jardekoj TEJO havis sume preskaŭ dek mil membrojn. Tamen jam tiam la gvidantoj de la junulara asocio ĉagreniĝis pro la falanta membronombro – la kvanto de individuaj membroj dum tri sinsekvaj jaroj restis sub kvarcent.

Por pliigi la membronombron oni tiam decidis permesi al esperantistoj resti junaj pli longe. Oni altigis la aĝolimon por membreco ĝis 30 jaroj, kaj tio provizore helpis: la kvanto de individuaj membroj dum kelkaj jaroj saltis al proksimume okcent.

Samtempe tamen daŭris la falo en la kvanto de aligitaj membroj, grandparte pro la ŝanĝoj okazintaj en orienta Eŭropo. En 1994 la suma kvanto de aligitaj kaj individuaj membroj falis sub kvar mil, en 1998 sub tri mil, kaj en 2002 sub du mil. Poste okazis iometa stabiliĝo, sed sur malalta nivelo.

Ankaŭ la kvanto de individuaj membroj baldaŭ denove malkreskis, kaj en la lastaj jaroj TEJO stabile havas malpli ol kvincent individuajn membrojn. Nuntempe la suma membrokvanto estas nur kvinono de tio, kio ĝi estis antaŭ tri jardekoj. La asocio fakte nenie afiŝas sian efektivan membronombron, sed la ciferoj troveblas en la jaraj raportoj de UEA.

La sekretemo pri la membronombro povas parte esti kaŭzita de tio, ke la membroj estas tute tro malmultaj por plenumi la postulojn de Eŭropa Junulara Forumo, kies membro TEJO estas. En 2014 TEJO havis sume 1.926 individuajn kaj aligitajn membrojn en la tuta mondo, dum devus esti 5.000 en minimume 10 eŭropaj landoj kaj en neniu el ili malpli ol 300 membroj.

La statuto de Eŭropa Junulara Forumo tamen enhavas la eblecon esti membro sen plenumi la nombran kriterion, sed tiukaze necesas aparta rekomendo de la decidaj organoj de EJF. Sekve ekzistas la risko, ke TEJO facile povus esti eksigita el EJF, dum ĝi ne plenumas la kriteriojn pri la membrokvanto.

En letero sendita al la komitato de TEJO, prezidanto Michael Boris Mandirola atentigas, ke la altigo de la aĝolimo pliigus la kvanton de membroj en la asocio kaj ebligus al spertaj aktivuloj pli longe resti en la asocio. Aldone la ŝanĝo laŭ li povus utili al la landaj sekcioj de TEJO:

– Pluraj el ili nun malfortas kaj estus granda helpo por multaj el ili povi kalkuli je la homoj inter 30 kaj 35.

Laŭ Michael Boris Mandirola la estraro de TEJO "plene subtenas la proponon".

En novembro 2015 Mark Fettes, la prezidanto de UEA, anoncis ke Fabricio Valle, la redaktoro de la revuo Esperanto, forlasos sian postenon antaŭtempe, post la preparo de la aprila numero de 2016.

En sia anonco pri la posteno la estraro de UEA menciis, ke la nova redaktoro havos la respondecon ankaŭ pri la renovigo de la retejoj de UEA. La limdato por peti la postenon estis dimanĉo, la 31-a de januaro. Responde al demando de Libera Folio Mark Fettes rakontis, ke ĝis la limdato alvenis ses kandidatiĝoj el kvin landoj.

– La plimulto venis nur en la lastaj tagoj, do ni ankoraŭ ne havis tempon atente pritaksi ilin. Lastfoje mi intervjuis tri kandidatojn skajpe, kaj verŝajne ni faros simile ĉi-foje, antaŭ la fina decido. Tio okazos antaŭ la fino de februaro.

Neniu el la kandidatoj estas virino. La nomojn de la kandidatoj UEA ne publikigas, sed laŭ Mark Fettes la koncernaj homoj mem kompreneble estas liberaj malkaŝi sian kandidatiĝon.

Libera Folio: Ĉu jam klaras, ĉu la sekva redaktoro laboros hejme aŭ en la Centra Oficejo?

Mark Fettes: – Pri la loko de la redaktado, la anonco indikis, ke ĝi okazos precipe en la hejmloko de la redaktoro. Tamen kompreneble la Estraro konsideros la konkretajn eblojn kaj cirkonstancojn lige al la sukcesa kandidato.

La lastaj numeroj de Valle ŝajnas malfruiĝi: laŭ la normala ritmo la februara numero devis esti rete legebla ĉirkaŭ la 25-a de januaro, sed ĝis nun tio ne okazis.